زندگینامه استیو جابز
زندگینامه استیو جابز: استیون پاول جابز (به انگلیسی: Steven Paul Jobs) (تولد: ۲۴فوریه ۱۹۵۵ – درگذشت: ۵ اکتبر ۲۰۱۱) کارآفرین، مخترع، بنیانگذار و مدیر ارشد اجرایی شرکت رایانهای اپل و یکی از چهرههای پیشرو در صنعت رایانه بود. در سال ۱۹۷۶، جابز ۲۱ ساله به همراه دوستش استیو وزنیاک ۲۶ ساله، شرکت رایانهای اپل را تاسیس کردند.
اولین رایانهٔ شخصیای که شرکت اپل به بازار معرفی کرد، اپل I نام داشت و پس از آن در سال ۱۹۷۷ اپل II را راهی بازار کرد. در سال ۱۹۸۵ طی یک اختلاف مدیریتی، جابز اپل را ترک کرد و در همان سال شرکت نکست را تاسیس کرد. از مهمترین محصولات شرکت نکست میتوان به “ورک استیشن” اشاره کرد که اولین مرورگر وب بر روی آن ساختهشد.
در سال ۱۹۹۶شرکت اپل، شرکت نکست را به مبلغ ۴۲۹ میلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجددا به اپل بازگشت. از اتفاقات مهم پس از این مساله در اپل میتوان به پردهبرداری از فروشگاه موسیقی آیتیونز در سال ۲۰۰۳، معرفی آیپاد در سال ۲۰۰۱، آیفون در سال ۲۰۰۷ و آیپد در سال ۲۰۱۰ اشاره کرد. جابز در سال ۱۹۸۶ یک گروه گرافیکی (که بعدها پیکسار نامیدهشد) را از بخش گرافیک کامپیوتر لوکاس فیلم خرید. این شرکت فیلمهای پویانمایی موفقی مانند «داستان اسباببازی»، «زندگی یک حشره»، «داستان اسباببازی ۲»، «شرکت هیولاها»، «در جستجوی نمو» و «شگفتانگیزان» را ساختهاست که همهٔ آنها برندهٔ جوایزی بودهاند. فیلمهای بعدی ساخته شده در این شرکت «ماشینها» (۲۰۰۶)، «راتاتویی» (۲۰۰۷)، «وال-ئی» (۲۰۰۸)، «بالا» (۲۰۰۹)، «داستان اسباببازی ۳» (۲۰۱۰) بودند. در سال ۲۰۰۶ شرکت والت دیزنی، شرکت پیکسار را خرید. پس از این معامله جابز به سهامدار اصلی والت دیزنی تبدیل شد و به عضویت هیاتمدیره آن درآمد. در اکتبر ۲۰۰۳ سرطان جابز تشخیص داده شد و در اوت ۲۰۱۱جابز از سمت مدیرعاملی اپل استعفا داد. تیم کوک، از مدیران ارشد اپل، مدیرعامل شد و جابز به عنوان رییس هیاتمدیره انتخاب شد. استیو جابز در نهایت بر اثر عوارض ناشی از سرطان لوزالمعده، در تاریخ چهارشنبه ۵ اکتبر ۲۰۱۱در سن ۵۶ سالگی درگذشت.
سالهای آغازین زندگی
استیو جابز در مکورلد – آیورلد سال ۲۰۰۸استیو جابز در ۲۴ فوریه سال ۱۹۵۵ در سان فرانسیسکو از مادری به نام خوان کارول شیبلو پدری سوری و مسلمان به نام عبدالفتاح جان جندلیکه هردو دانشجو بودند زاده شد.آن دو در آن زمان هنوز با هم ازدواج نکردهبودند.هنگامی که استیو به دنیا آمد جندلی و دوستش خوان شیبل که هر دو ۲۳ ساله بودند نمیتوانستند فرزندشان را بزرگ کنند. خوان که از یک خانواده مسیحی محافظهکار بود نمیتوانست خانوادهاش را متقاعد کند که با یک عرب مسلمان ازدواج کند.
در نهایت استیو که یک عرب آمریکایی و یک آلمانی سوییسی بود، توسط پل رینهولد جابز(تولد: ۱۹۲۲، مرگ: ۱۹۹۳) و کلارا هاگوپیان(تولد: ۱۹۲۴، مرگ: ۱۹۸۶) به فرزندی پذیرفته شد. هنگامی که از «پدر و مادر خواندهٔ» او سوال شد، جابز با پافشاری پاسخ داد که پل و کلارا جابز «پدر و مادر من بودند». او بعدها در زندگی نامهٔ خود اظهار داشته که “۱٬۰۰۰ درصد آنها پدر و مادر من بودند.”هنگامی که استیو ۵ ساله بود، خانوادهٔ جابز از سان فرانسیسکو به مانتین ویو در کالیفرنیا نقل مکان کردند.
مانتین ویو در سیلیکون ولی قرار داشت. استیو فرزند دره بود و روح و انرژی سیلیکون ولی بر اعماق وجود استیو تاثیر گذاشت. بعدها، پل و کلارا دختری به نام پتی را به فرزند خواندگی پذیرفتند. پل جابز که یک مکانیک ماهر کارخانه ساخت لیزر بود، مقدمات ابتدایی الکترونیک و طریقهٔ کار با دستها را به پسرش آموزش داد.کلارا جابز یک حسابدار بود و به استیو خواندن را پیش از رفتن به مدرسه آموخت.
جابز در سال ۱۹۹۵ در پاسخ به این سوال که میخواهد چه چیزهایی را به فرزندانش منتقل کند، چنین گفت: «تنها میخواهم برای آنها به همان خوبی باشم که پدرم برای من بود و در تمام مدت زندگیام نیز به این مساله فکر میکنم.»
پدر و مادر بیولوژیکی جابز، ۱۰ ماه پس از تحویل استیو به پدر و مادر جدیدش، صاحب یک فرزند دیگر به نام مونا شدند. جابز برای اولین بار خواهرش را در سن ۲۷سالگی ملاقات کرد.
یادگیری:
دوران ابتدایی برای استیو خستهکننده بود. معلم کلاس چهارم در موفقیتهای بعدی او نقش زیادی داشت، وی بود که او را با تواناییهایش آشنا کرد، جابز از او هنوز به عنوان یک قدیس یاد میکند. او باعث شد که استیو کلاس پنجم را به صورت جهشی طی کند و دورهٔ ابتدایی را یک سال زودتر به اتمام برساند.
استیو همیشه در سخنرانیهای اچپی در پالو آلتو شرکت میکرد و بعدها به استخدام همانجا درآمد و به عنوان کارمندان تابستانی همراه استیو وزنیاک کار میکردند.در سال ۱۹۷۲، جابز از دبیرستان «هومستید» در شهر کوپرتینو در کالیفرنیا فارغالتحصیل شد و در کالج رید در شهر پورتلند ایالت اورگن ثبت نام کرد، اما بعد از یک نیمسال تحصیلی انصراف داد.کالج رید، یک کالج هنرهای لیبرال است و پیدایش فردی چون استیو جابز حاکی از پراهمیت بودن این علوم است.
استیو پس از انصرافش، در بعضی از کلاسهای کالج از جمله خوشنویسی شرکت میکرد. این هنر در شغل آینده استیو تاثیر بهسزایی داشت. این هنر به استیو ایده سبک حروف چندگانه را بخشید، که در کامپیوتر مکینتاش دیده میشود. جابز میگوید: «اگر در کالج وارد آن کلاس(خوشنویسی) نمیشدم، مکینتاش هرگز چندین طرح حروف یا فونتهای فاصلهدار مناسب را نداشت و از آنجایی که ویندوز دقیقا مکینتاش را کپی کردهاست، کامپیوتر هیچ کسی این فونتها و طرحها را نداشت»
در زمستان ۱۹۷۴، او به کالیفرنیا بازگشت و به همراه استیو وزنیاک، حضور در جلسات «انجمن رایانه هومبرو»را آغاز کرد. در همین زمان جابز شغلی به عنوان یک تکنسین در شرکت آتاری، سازندهٔ رایانه و دستگاه بازی رایانهای که آن روزها محبوب بود، یافت.
سفر معنوی
استیو دوست نزدیکی به نام دانیل کوتکی در کالج رید داشت. جابز و دانیل هر دو به ذن، دیلن و الاسدی علاقه داشتند. دانیل فردی از طبقه مرفه نیویورک بود و علاقهمندیهایی چون مکتب بودا داشت. استیو بیشتر وقتش را با الیزابت هولمز (دیگر دوست استیو در کالج) و دانیل میگذراند. علاقهمندی جابز به عرفانهای شرقی، به ویژه مذهب بودایی ذن، فقط یک تفریح خیالی و زودگذر متعلق به دوران جوانی نبود. بلکه آن را با علاقهٔ وافر لمس کردهبود. ذن عمیقاً در شخصیتش ریشه دوانده بود.
کاتکی در مورد جابز میگفت: «استیو خود ذن بود. واقعا رویش تأثیر گذاشتهبود. میشد آن را در رویکرد مشتاقانهاش به زیبایی شناسی غیرتجملی و تمرکز فوقالعادهاش دید.» به خصوص این که او تحت تأثیر شهودگراییِ مذاهب بودایی قرار گرفته بود، طوری که بعدها گفت: «کم کم پی بردم که درک و آگاهیِ بصری، مهم تر از تفکر انتزاعی و تحلیل منطقی است.» با این همه، جنون و دیوانگی او، مانع از رسیدن به آرامش درون، آراستگی و صفای باطن و محبت در روابطش بود.
استیو در سال ۱۹۷۴ به هند سفر کرد تا با نیم کارولی بابا (یک گوروی هندی، درگذشت: ۱۹۷۳) از نزدیک دیدار کند.
او همراه دوستش دانیل کوتکی در جستجوی روشنفکری معنوی بود. وی پس از یک سفر معنوی هفت ماهه، با سری تراشیده و جامهٔ سنتی هندی بر تن، به آمریکا بازگشت.استیو در طول این مدت از الاسدی استفاده میکردکه به گفتهٔ خودش از بهترین کارهای عمرش و دلیل اصلی موفقیتهایش بودهاست.
شغل ابتدایی:
جابز پس از بازگشت از هند، به آتاری بازگشت. وظیفهٔ او ساختن یک برد الکترونیکی برای یک بازی شرکت آتاری (به نام Breakout) بود. بر طبق گفتهٔ نولان باشنل (بنیانگذار آتاری) جایزهای ۱۰۰ دلاری به ازای هر تراشهای که در فرآیند طراحی از دستگاه اصلی حذف میشد، داده میشد. استیو که علاقه و دانش اندکی در طراحی مدارهای الکترونیکی داشت، با استیو وزنیاک قول و قراری گذاشت که اگر وزنیاک بتواند مداری با حداقل تعداد تراشهها طراحی کند، جایزهای که از آتاری دریافت میکنند را بین خودشان تقسیم نمایند.
زندگی شخصی
استیو جابز در کنفرانس جهانی توسعهدهندگان اپل سال ۲۰۰۷فرزند اول جابز «لیزا برنان جابز» بود،مادر لیزا، «کریسن برنان»، نخستین دوست جدی استیو بود. لیزا در حالی در سال ۱۹۷۸ به دنیا آمد که آنها هنوز ازدواج نکرده بودند. جابز تا مدتها پدری لیزا را انکار میکرد، اگرچه بعدها آن را پذیرفت.
در ۱۸مارس ۱۹۹۱، جابز ۳۶ ساله با «لورن پاول» که ۲۷ سال سن داشت و در آن زمان دانشجوی رشتهٔ MBA در دانشگاه استنفورد بود، ازدواج کرد. این زوج صاحب سه فرزند به نامهای ریدپاول، ارین سینا و اوه به ترتیب در سالهای ۱۹۹۵،۱۹۹۱و ۱۹۹۸ شدند.
در زندگینامهٔ غیرمجاز «بازگشت مجدد استیو جابز»، نویسندهٔ این کتاب – «آلن دویستچمن» – دربارهٔ دیدارهای عاشقانهٔ جابز با جون بائِز مینویسد. دویستچمن با نقل قول آوردن از الیزابت هولمز که یکی از دوستان جابز در کالج رید بودهاست، مینویسد: «من اعتقاد داشتم که جابز بیشتر به این دلیل عاشق جون بائز شده که این زن زمانی معشوقهٔ باب دیلن بودهاست.» در کتاب «اسطوره: استیو جابز» نوشتهٔ «جِفری اس. یانگ» و «ویلیام اِل. سیمون»،نویسندگان به این مساله اشاره میکنند که جابز ممکن بود با جون بائز ازدواج کرده باشد اما سن او در آن زمان نشان میدهد که احتمالا آن زوج نمیتوانستند بچه دار شوند.
در سال ۱۹۸۲ میلادی، جابز آپارتمانی در سن رموی نیویورک خرید. او با کمک آی. ام. پی، سالها هزینه کرد که این آپارتمان را که در دو طبقهٔ بالایی بُرج شمالی این مجتمع قرار گرفته، بازسازی کند. اما با تمام این احوال، او و خانوادهاش هرگز به این آپارتمان نرفتند و در نهایت آن را به خوانندهٔ گروه یوتو – بونو – فروختند.
در سال ۱۹۸۴، جابز یک عمارت با معماری مستعمراتی اسپانیایی که ۱۶۰۰ متر مربع وسعت و ۱۴ اتاق خواب داشت را خرید. این عمارت که به خانهٔ جکلینگ شهرت داشت، به دست جورج واشنگتن اسمیت طراحی شدهبود و در وودساید، کالیفرنیا قرار داشت. جابز ده سال در این عمارت در حالت تقریباً بدون اثاث زندگی کرد.
والتر ایزاکسون میگوید که جابز در سال ۲۰۰۴ با او تماس گرفت و از او خواست که زندگینامهاش را بنویسد. ایزاکسون در ابتدا از قبول این کار خودداری کرد و گفت: «یک یا دو دهه دیگر که بازنشست شدید این کار را انجام خواهمداد». اما سرانجام پس از گفتوگوهایی که با جابز و همسرش لورن داشت، این مسئولیت را قبول کرد.
این زندگینامه حاصل ۴۰ مصاحبه و گفتوگو با استیو بود. بعضی از آنها حالت رسمی داشت و بعضیها با قدم زدنهای طولانی همراه بود و گاهی هم با تلفن صحبت میکردیم. در طول دو سالی که من با او مصاحبه میکردم، او شدیدا با من صمیمی شد. در طول این مدت من با بیش از صد نفر از دوستان، خویشاوندان، رقبا و دشمنان او مصاحبه کردم. این کتاب به علت مرگ استیو جابز، زودتر از موعدش و در تاریخ ۲۴ اکتبر ۲۰۱۱ منتشر شد.
دیدگاهها:
استیو جابز یک گیاهخوار بودایی بود. به گفته بیبیسی او یک میلیاردر هیپی بود. او یک دانشجوی موبلند انصرافی از کالج بود که آرزوهای بینهایت داشت. او به شکلی الهام شده کمالطلب بود و روحیه قلدرمئابانه داشت.
در کتاب خاطرات آقای جابز گفته میشود که استیو جابز همواره این حس را داشت که زود میمیرد. جابز به جان اسکالی، مدیرعامل پیشین شرکت اپل، در این زمینه گفته بود: «همهٔ ما زمان و فرصت کوتاهی روی زمین داریم. برای همین ما فقط فرصت داریم که یکی دو کار را به انجام برسانیم. هیچ کس نمیداند چه قدر زندگی میکند. من هم نمیدانم. اما احساس میکنم باید تا جوانی هست هرچه میتوانم این فکرها را به انجام برسانم.» او در سال ۲۰۰۵ در سخنان معروفش در دانشگاه استنفورد دیدگاههایش را درباره مرگ و زندگی و کوتاهی عمر به خوبی روشن کرد:
« همین که فکر میکنم به زودی میمیرم، مهمترین ابزاری است که کمکم میکند بهترین گزینهها را انتخاب کنم. »
جابز برنامههای غذایی مختلفی را مانند رژیم گیاهخواری یا میوهخواری را آزمایش کردهاست. در یکی از این برنامههای غذایی میوهخواری بود، که نام اپل (سیب) را برای شرکتش برگزید. به نظر او این نام «زنده و شوخ و آرامبخش» بود. جابز از طرفداران گروه بیتلز بود.او در مصاحبهای درباره بیتلز گفتهاست:
مدل من در تجارت بیتلز است. آنها ۴ نفر بودند که مانع انرژی منفی یکدیگر میشدند و یکدیگر را به تعادل میرساندند. عملکرد جمعی آنها بالاتر از جمع تک تک افراد گروه بود. کارهای بزرگ در کسب و کار، نه به واسطه توانمندیهای فردی بلکه با عملکرد تیمی به سرانجام میرسد.
استیو جابز هنگام معرفی آیفون ۴ به دمیتری مدودفجابز در سال ۲۰۱۰ گفت: ما بیتلز را دوست داریم و مفتخر و هیجان زده هستیم از این که ورود آنها را به آیتیونز خوشآمد بگوییم. راه سخت و پرپیچ و خمی بود که به آن رسیدیم. از بیتلز و ایامآی متشکر هستیم. هماکنون رویایی را که از ۱۰ سال پیش و در زمان آغاز آیتیونز داشتیم، محقق شد.
والتر ایزاکسون در مورد جابز میگوید: یادم میآید در باغچهٔ خانهٔ او نشسته بودیم و داشتیم راجع به خدا حرف میزدیم. استیو گفت: «بعضی وقتها فکر میکنم خدا هست. بعضی وقتها هم میگویم نیست. به نظرم پنجاه پنجاهاست. اما از وقتی فهمیدم سرطان دارم بیشتر به خدا فکر میکنم. احساس میکنم دلم میخواهد بیشتر باور داشته باشم که خدا هست. فکر میکنم یک جورهایی میخواهم به خودم بقبولانم که دنیای بعد از مرگ هم هست. یعنی وقتی میمیری همه چیز تمام نمیشود. آن دانشی که انباشتهای… یک جورهایی از بین نمیرود.» اندکی مکث کرد و گفت: «آره. ولی بعضی وقتها هم فکر میکنم زندگی کلید روشن و خاموش دارد. کلید را میزنی و رفتهای.» مکث دوبارهای کرد و گفت: «برای همین هم دوست ندارم دستگاههای اپل کلید خاموش و روشن داشته باشند.» جابز طی مصاحبهای که در سال ۱۹۸۵ انجام داد در بخشی از پاسخ به این سوال که “پول برای تو چه معنایی دارد؟” پاسخ داد که «دوست ندارد بعد از مرگش حجم زیادی از اموال به فرزندانش برسد، چرا که باعث تباهی زندگی آنها میشود.»
جابز در جایی درباره پدر و مادرش(پل و کلارا) میگوید: «نکاتی در زندگی من وجود دارد که من واقعا از آنها احساس شرمندگی میکنم. من خیلی مودب نبودم و احساسات آنها را جریحهدار میکردم… من نمیخواستم کسی بداند که پدر و مادری دارم. میخواستم مثل یتیمی باشم که در قطارها در حومه شهر ولگردی کردهبود و به هیچ جا نرسیدهبود، بی اصل و نسب، بدون پیوند و پیشینه.»
استیو جابز در بخش سوم سخنرانیاش در دانشگاه استنفورد دربارهٔ مرگ گفت: «هیچکس دوست ندارد بمیرد. حتی کسانی که دوست دارند به بهشت بروند، دوست ندارند بمیرند تا به بهشت برسند. با این حال مرگ مقصد نهایی همهٔ ماست که کسی تاکنون نتوانسته از آن فرار کند.»
استیو جابز پس از افتتاح آیتیونزاستور و مبارزه با دانلود غیرقانونی آهنگها گفت:
از اولین روزهایی که در اپل بودم فهمیدم که زمانی به پیشرفت دست مییافتیم که ایدهای ذهنی را ایجاد میکردیم. اگر مردم نرمافزار ما را کپی میکردند یا میدزدیدند، ما از کار بیکار میشدیم. اگر از آن حفاظت نمیشد، برای ساختن نرمافزار یا طراحی محصولات جدید انگیزهای نداشتیم. اگر حفاظت از بین برود، شرکتهای خلاق نیز از بین میروند و یا هرگز شروع به کار نمیکنند. اما دلیل سادهتری هم وجود دارد: دزدی کردن اشتباه است. هم به مردم دیگر و هم به شخصیت خودتان آسیب میرساند.
جابز در پاسخ به این سوال که چرا برای اتومبیلش پلاک نمیگذارد گفت: «چون بعضی اوقات مردم مرا دنبال میکنند و اگر پلاک داشتهباشم آنها میتوانند محل زندگیام را پیدا کنند. اما الان با وجود نقشههای گوگل این کار در حال منسوخ شدن است. پس در واقع حدس میزنم فقط به این دلیل است که نمیخواهم.»
جابز به علت وجود حفرهای در قانون وسایل نقلیه در کالیفرنیا مجاز به استفاده از اتومبیل بدون پلاک بود. این قانون میگوید: «صاحب اتومبیل با یک برند جدید حداکثر به مدت ۶ ماه مجاز به استفاده از اتومبیل بدون پلاک میباشد.» جابز با یک شرکت اجارهٔ اتومبیل قراری داشت که اتومبیل مرسدس نقرهای SL55 AMG خود را هر ۶ ماه با یک نمونه مشابه تعویض میکرد. بدین ترتیب او مجاز به استفاده از اتومبیل بدون پلاک میشد.
خانه پاول و کلارا جابز در لوس آلتوس در کالیفرنیا. استیو جابز شرکت کامپیوتری اپل را همراه استیو وزنیاک و رونالد وین در پارکینگ این خانه بنیان نهاد.در سال ۱۹۷۶، وقتی جابز ۲۱ ساله و وزنیاک ۲۶ ساله بود، شرکت رایانهای اپل را در پارکینگ خانوادهٔ جابز، بنیان گذاشتند. اولین رایانهٔ شخصیای که جابز و وزنیاک به بازار معرفی کردند اپل I نام داشت. قیمت این رایانه که در سال ۱۹۷۶معرفی شد، ۶۶۶ دلار و ۶۶ سنت بود.
در سال ۱۹۷۷، جابز و وزنیاک رایانهٔ اپل II را معرفی کردند. در سال ۱۹۸۰، اپل عرضهٔ اولیه سهام خود را در بازار بورس ارائه کرد و به سهامی عام تبدیل شد. هنگامی که اپل عمومی شد، سرمایه بیشتری از هر عرضه اولیه سهام، از زمان شرکت خودروسازی فورد در سال ۱۹۵۶جذب کرد و بلافاصله تعداد افراد بیشتری از هر شرکت دیگری در تاریخ را میلیونر کرد.
در همان سال، شرکت اپل، رایانهٔ اپل III را معرفی کرد که این رایانه به دلیل قیمت زیاد و برخی مشکلات سختافزاری با شکست تجاری در بازار مواجه شد.[همزمان با رشد اپل، این شرکت جستجویی را برای یافتن مدیران مستعد که بتوانند آن را در مدیریت توسعه و گسترش کمک کنند، آغاز کرد. در سال ۱۹۸۳، جابز با به چالشطلبیدن جان اسکالی که یکی از مدیران پپسی کولا بود، او را تطمیع کرد که بهعنوان مدیر عامل اپل کار کند. جابز به او گفته بود: «میخواهی که باقی زندگیات را به فروختن آب-شکر بگذرانی، یا میخواهی شانس این را داشته باشی که دنیا را عوض کنی؟».در همان سال شرکت اپل، رایانهٔ اپل لیزا را معرفی کرد که با وجود مجهز بودن به واسط گرافیکی کاربر و موشواره از بابت تجاری ناموفق از آب درآمد.یکی از دلایل این عدم موفقیت قیمت گران و کندی آن بود.سال ۱۹۸۴، سال معرفی رایانهٔ مکینتاش بود. این رایانه دارای پردازشگر موتورولا۶۸۰۰۰ با سرعت ۷٫۸ مگاهرتز بود و به جای واسط خط فرمان، واسط گرافیکی کاربر داشت و مجهز به موشواره نیز بود. پس از گذشت حدود دو ماه از معرفی مکینتاش، تنها ۵۰۰۰۰ عدد از آن فروختهشد که نمایش قدرتمندانهای نبود. حافظه مکینتاش کم بود (۱۲۸ کیلوبایت) و وجود یک فلاپی کار را با آن سخت میکرد. مکینتاش همانند لیزا به واسط گرافیکی کاربر مجهز بود ولی بعضی از ویژگیهای قدرتمند لیزا مانند مالتی تسکینگ و حافظه ۱ مگابایت را نداشت.
مایک اسکات (اولین مدیرعامل اپل بین سالهای ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۱) در مورد جابز میگوید: «او همیشه بداخلاق و دمدمی مزاج بود. رفتارش در آتاری باعث شد تا او را به شیفت شب منتقل کنند، اما چنین چیزی در اپل امکان نداشت. به گفته مایک مارکولا (نخستین سرمایهدار بزرگ، سهامدار ارشد و دومین مدیرعامل اپل) او به ویژه نسبت به برنامهنویسان جوان خشن بود. مساله بهداشتیاش نیز مطرح بود. همچنان مخالف تمام شواهد بود و اعتقاد داشت که با توجه به رژیمهای غذایی گیاهیاش نیازی به دئودورانت یا دوش مرتب ندارد. باید مودبانه او را پشت در میگذاشتیم و به او میگفتیم که برود دوش بگیرد. ما مجبور بودیم در جلسات به پاهای کثیفش نگاه کنیم. او کارهایی میکرد که برای همکارانش آزاردهنده و چندشآور بود.»
در حالی که جابز یکی از شخصیتهای پبشبرنده و رهبران معنوی اپل بود، منتقدین این مساله را نیز مطرح کردهاند که او مدیری دمدمی مزاج و شلوغ بودهاست.در سال ۱۹۸۵ بین جابز و اسکالی کشمکش بهوجود آمد. جابز به اسکالی گفت: تو برای اپل و هدایت آن مناسب نیستی. اسکالی هم از مدیران خواست که بین او و جابز یکی را انتخاب کنند. آنها به اتفاق آرا اسکالی را انتخاب کردند. پس جابز از کارش در اپل برکنار شد.جابز در همان سال شرکت نکست را تاسیس کرد.
بازگشت به اپل
:
نشان متفاوت فکر کنید که پس از بازگشت جابز به اپل، توسط او معرفی شد.در ۲۰ دسامبر ۱۹۹۶ شرکت اپل، شرکت نکست را به مبلغ ۴۲۹ میلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجددا به اپل بازگشت. پس از برکناری جیل آملیو در ژوئیه سال ۱۹۹۷، جابز عملا مدیرعامل اپل شد. اما او از پذیرش این سمت به طور دائم خودداری کرد. طی یک تغییر سازمانی در همان ماه، بیشتر اعضای هیات مدیرهٔ اپل تغییر کردند. پس از تشکیل جلسه توسط اعضای هیاتمدیرهٔ جدید، جابز به سمت «مدیر عامل موقت»منصوب شد. در ماه مارس سال ۱۹۹۸ جابز به منظور تمرکز اپل برای سوددهی، فورا تعدادی از پروژهها مانند نیوتن، سایبر داگ و اپن داک را لغو کرد.پس از خرید نکست توسط اپل و بازگشت جابز، تکنولوژی نکست، راهش را به سوی محصولات اپل باز کرد. این تکنولوژی به عنوان مبنای توسعه سیستمعامل مک اواس ده، فروشگاه اپل و فروشگاه آیتیونز به کار گرفتهشد. همچنین یکی از محصولاتی که جابز در ابتدای ورودش اقدام به توسعهٔ آن کرد، آیمک بود. یک محصول تجاری که تاکید شرکت بر طراحی را نشان میداد.
جابز هنگام معرفی آیپداستیو جابز در نهایت پس از دو سال و نیم خدمت در اپل، در مک ورلد اکسپو سال ۲۰۰۰، واژهٔ «موقت» را از عنوانش حذف کرد و مدیرعامل دائم شد.از اتفاقات مهم پس از این مساله در اپل میتوان به پردهبرداری از فروشگاه موسیقی آیتیونز در سال ۲۰۰۳، معرفی آیپاد در سال ۲۰۰۱، آیفون در سال ۲۰۰۷ و آیپد در سال ۲۰۱۰ اشاره کرد.
جابز از سال ۱۹۹۷ تا زمان مرگش با دستمزد یک دلار در سال در سمت مدیرعامل برای اپل کار میکرد و سالهای زیادی هیچ پاداشی هم به او تعلق نگرفت. این مساله باعث شد نام او بهعنوان «کم حقوقترین مدیر ارشد عملیاتی» در کتاب رکوردهای جهانی گینس ثبت شود. البته در مواردی هم از زحمات او با هدایای ارزشمندی تقدیر شد. نظیر جت تجاری ۹۰ میلیون دلاری گلفاستریم و پرداخت مخارج سفر او. که این مبلغ در سال ۲۰۱۰ حدود ۲۴۸۰۰۰ دلار بود.
نوآوریها:
تا اکتبر ۲۰۱۱ جابز به عنوان مخترع اصلی یا شریک در اختراع حدود ۳۴۰ پتنت یا کاربرد پتنت در امریکا حضور داشتهاست. این پتنتها در حوزههای مختلفی همچون رایانه و دستگاههای قابل حمل (شامل لمسی)، اسپیکر، کیبرد و آداپتور تغذیه تا راهپله، گیره، آستین و تسمه دیده میشود.
نسل اول آیمک:
آیمک اولین محصول طراحی شده حاصل از همکاری جابز و جاناتان آیو است که موفقیت بزرگی هم برای آنها به حساب میآمد. رایانه رومیزی که در ماه مه سال ۱۹۹۸ برای استفاده خانگی به بازار عرضهشد. جابز اصرار داشت که این محصول باید محصولی کاملی باشد و بتوان آن را به راحتی راهاندازی کرد. محصولی متشکل از کیبورد، مانیتور و کیس، که درست پس از درآمدن از جعبه بتوان از آن استفاده کرد.
این رایانه با قیمت ۱۲۹۹ دلار عرضه شد و در شش هفته اول ۲۷۸۰۰۰ قطعه از آن به فروش رفت.
در تاریخ عرضه محصولات اپل، این محصول یکی از بالاترین سرعتهای فروش را داشت و مهمتر اینکه ۳۲ درصد از فروش آن مربوط به کاربرانی میشد که رایانه را برای اولین بار خریدهاند و ۱۲ درصد دیگر نیز قبلا از کاربران ویندوز بودهاند.
کنارهگیری:
در اوت ۲۰۱۱ جابز از سمت مدیرعاملی اپل استعفا داد. تیم کوک، از مدیران ارشد اپل، مدیرعامل شد و جابز به عنوان رئیس هیأتمدیره انتخاب شد.پس از استعفای جابز، سهام اپل در عرض تنها چند ساعت به میزان ۵ درصد افت کرد.
کسب و کار:
جابز صاحب ۵٫۵ میلیون سهام اپل به ارزش ۲٫۱ میلیارد دلار و و ۱۳۸ میلیون سهام دیزنی به ارزش ۴٫۴ میلیارد دلار بود.فوربز در مارس ۲۰۱۱، ثروت جابز را ۸٫۳ میلیارد دلار و قبل از مرگش (در سپتامبر ۲۰۱۱) ۷ میلیارد دلار برآوردکرد و در جایگاه ۳۷امین فرد ثروتمند امریکا قرار گرفت.
فعالیتهای سیاسی:
در سال ۲۰۱۱، در یک مصاحبه با والتر ایزاکسون، جابز بیان کرد که ملاقاتی با رییس جمهور باراک اوباما داشتهاست و از کمبود مهندسین نرمافزار شکایت کردهاست و این که بیش از یک دوره رییس جمهور نخواهد بود. جابز پیشنهاد کرد که باید به هر دانشجوی خارجی که مدرک مهندسی در ایالات متحده آمریکا دریافت میکند، گرین کارت داده شود.بعد از این ملاقات، جابز گفت: «رییس جمهور بسیار باهوش است، با این حال او در مورد این که چرا کارها به درستی انجام نمیشود دلیل میآورد، این من را عصبانی میکند.»
جابز طی دورهٔ عمر خود، به تعدادی از سیاستمداران و برخی نهضتها کمک مالی کرد، از جمله دادن ۲۰۹ هزار دلار به دمکراتها، ۴۵ هزار دلار به برخی فعالیتها و نهضتها که مورد علاقهٔ شخصیاش بودند و ۱۰۰۰ دلار هم به جمهوری خواهان داده بود.
مساله سلامتی
مشکلات کلیوی جابز(سنگ کلیه) به شکل غیرمستقیم باعث کشف سرطانش شد. جابز در اکتبر سال ۲۰۰۳ نزد اورولوژیست رفت. او از جابز خواست یک اسکن کت از کلیههایش بگیرد. اسکن جدید نشان میداد که کلیههای او هیچ مشکلی ندارند اما سایهای را بر روی لوزالمعدهاش نمایان میکرد. پس از بررسی اسکن، پزشکان با او دیدار کردند تا به او بگویند که این سایه، یک تومور است. حتی یکی از پزشکان به او گفت که چند ماه بیشتر زنده نمیماند. جابز نمیخواست برای برداشتن غدهٔ سرطانیاش جراحی کند، درحالی که این تنها راه حل پزشکی مورد قبول بود. او چند سال بعد با پشیمانی گفت: «واقعا نمیخواستم بدنم را بشکافند، برای همین سعی کردم بفهمم که آیا راههای دیگری جواب میدهند یا نه؟» پاول میگوید: «یک چیز مهم این بود که او واقعا آماده شکافته شدن بدنش نبود. سخت است که کسی را وادار به این کار کنید.»
لجاجت و یکدندگیهای او بعد از تشخیص بیماریاش در اکتبر ۲۰۰۳، نه ماه طول کشید. در جولای سال ۲۰۰۴ اسکن کت نشان داد که تومور رشد کرده است و به احتمال زیاد پخش شدهاست. جابز در ۳۱ جولای سال ۲۰۰۴ در مرکز پزشکی دانشگاه استنفورد تحت عمل جراحی قرار گرفت.
جابز ۴۹ساله در سال ۲۰۰۴ طی یک ایمیل که آن را از تخت بیمارستان ارسال کرد، به کارمندانش اعلام کرد: «من چند خبر شخصی دارم که نیاز دارم آنها را با شما در میان بگذارم و دوست دارم که آن را مستقیما از خود من بشنوید. من به یک نوع خیلی نادر از سرطان لوزالمعده مبتلا شدهام که به وسیله عمل جراحی قابل درمان است و نیاز به شیمیدرمانی و پرتودرمانی ندارد.» در نهایت در ژوئیه ۲۰۰۴پس از یک عمل جراحی موفقیت آمیز، تومور از بدن جابز خارج شد.طی دوره غیبت جابز، تیم کوک عهدهدار مسئولیت او بود.
لاغر و نحیف بودن جابز در کنفرانس جهانی توسعهدهندگان اپل در اوت ۲۰۰۶ و ژوئن ۲۰۰۸و عدم حضورش در مکورلد – آیورلد در سال ۲۰۰۹ حاکی از پیشرفت بیماری او بود. جابز به یک نوع عدم تعادل هورمونی مبتلا شدهبود که باعث شد سرطان او به کبدش نیز گسترش یابد. به علت نگرانی در مورد کاهش وزن جابز، قیمت سهام اپل از ۱۸۸ دلار در آغاز ژوئن ۲۰۰۸ به پایینتر از ۱۵۶ دلار در پایان ماه جولای و ۹۷ دلار در ماه اکتبر رسید.
در مارس ۲۰۰۹ مرد جوانی در یک تصادف رانندگی جانش را از دست داد و اعضای بدنش اهدا شد. این پیوند موفقیتآمیز بود ولی اطمینانبخش نبود. زمانی که پزشکان کبد او را خارج کردند، تومورهای پخش شده در سراسر کبد به این معنا بود که احتمالا در ناحیهٔ دیگری نیز منتشر شدهبود. ظاهرا سرطان او تغییر یافتهبود و به سرعت رشد میکرد.
جابز در مدت درمانش ظاهرا شیمی درمانی و پرتودرمانی نشد. طبق گفته دکتر رمزی امیر (یک کارشناس سرطان لوزالمعده که در مدرسه پزشکی هاروارد کار میکند) انتخاب درمانهای جایگزین نظیر رژیم غذایی خاص، توسط جابز سبب مرگ زودهنگام غیرمحتومش شد
والتر ایزاکسون که چند هفته قبل از مرگ جابز در خانهاش با او ملاقات داشت گفت: «جابز که درد زیادی داشت در یک اتاق خواب در طبقه پایین خانه بود و برای بالا رفتن از پلهها بسیار ضعیف شدهبود با این حال هنوز مثل گذشته تیزهوش و خوش مشرب بود.» جابز که خود را وقف اپل، شرکتی که خودش آن را ساخت، کردهبود در روز آخری که به عنوان مدیرعامل در دفتر مرکزی اپل خدمت میکرد یک روز کامل کار کرد.شواهد نشان میدهد که جابز تا روز قبل از مرگش برای اپل کار میکرد و درگیر مسائل مربوط به محصول بعدی اپل بود. در استعفانامهای که جابز به هیاتمدیره اپل فرستاده، آمدهاست:
“من همواره به شما گفته بودم اگر روزی بیاید که نتوانم وظایف خود را به عنوان مدیر عامل اپل ایفا کنم، شما نخستین کسانی خواهید بود که از این موضوع مطلع خواهیدشد. متاسفانه چنین روزی فرا رسیدهاست. ستیو جابز در این نامه افزود:« من معتقدم اپل خلاقترین و درخشانترین روزهای خود را پیش رو دارد”
درگذشت
استیو جابز در تاریخ چهارشنبه ۵ اکتبر ۲۰۱۱ در سن ۵۶ سالگی درگذشت. گواهی فوت جابز نشان میدهد که او حوالی ساعت ۳ بعد از ظهر در خانهاش در پالو آلتو در کالیفرنیا، بر اثر ایست تنفسی ناشی از سرطان لوزالمعده درگذشت.جابز پس از برگزاری یک مراسم تدفین کوچک و خصوصی در تاریخ ۷ اکتبر،در یک قبرستان عمومی به نام «آلتا مسا مموریال پارک»در پالو آلتو به خاک سپرده شد.
واکنشها به مرگ وی:
خانوادهٔ جابز پس از مرگ او طی بیانیهای چنین اعلام کرد: «استیو در آرامش از دنیا رفت. »
مرگ او توسط وبگاه اپل در یک اطلاعیه اعلام شد:
ما عمیقا غمگین هستیم که اعلام کنیم که استیو جابز امروز درگذشت. استعداد، علاقه و انرژی استیو منبع نوآوریهای بی شماری بود که زندگی همه ما را بهبود و غنا بخشید. جهان به خاطر وجود استیو به مراتب بهتر شد. بزرگترین عشق وی، همسرش لورن و خانوادهاش بودند…
پس از مرگ جابز، صفحه اول وبگاه اپل به عکسی سیاه و سفید از وی اختصاص یافت و آدرس ایمیلی نمایش داده شدهبود که عموم مردم بتوانند خاطرات و پیامهای تسلیتشان را به اشتراک بگذارند.
اندکی پس از اعلام مرگ جابز، روزنامهها از سراسر دنیا این خبر را اعلام کردند و افراد مشهوری چون باراک اوباما، دیوید کامرون،بیل گیتس،استیو وزنیاک،اریک اشمیت،لری پیج، سرگئی برین،تیم کوک، ادوین کتمول، جان لسترو… برای درگذشت او بیانیه دادند
درباره مدیریت
کارن امانی، استاد جامعهشناسی، بنیانگذار و مدرس موسسه سخنوری تیسفون، نویسنده، شاعر، سخنران، استاد ارتباطات، کارآفرین حوزه دانشبنیان، مدرس کارآفرینی و کوچ شخصی و سازمانی
نوشته های بیشتر از مدیریت
دیدگاهتان را بنویسید