خودانگیختگی، انگیزه به خود و روشهای تقویت آن
خودانگیختگی به عنوان یک مفهوم اساسی در روانشناسی، نقش مهمی در موفقیت شخصی و حرفهای افراد ایفا میکند. این ویژگی نه تنها به افراد کمک میکند تا با چالشها بهتر کنار بیایند بلکه کمک میکند تا اراده و پشتکار قوی در راه رسیدن به هدف داشته باشند. خودانگیختگی به افراد این امکان را میدهد که در مواجهه با چالشها و مشکلات، بجای ناامید شدن و دست کشیدن از اهداف، به دنبال راهحلها و فرصتهای جدید بگردند. افرادی که مهارت خودانگیختگی بالایی دارند، این توانمندی را دارند تا از تجربیات منفی یاد بگیرند و با افتخار از اشتباهاتشان برای بهبود بهرهوری خود استفاده کنند. افراد خودانگیخته، منتظر کسب انگیزه از دیگران نیستند، آنها سوخت کافی برای انگیزه و اراده را در درون خود دارند و در بیرون به دنبال آن نیستند.
افراد خودانگیخته دارای انگیزه داخلی و اراده قویای هستند که آنها را به دستیابی به اهداف مشخص خود سوق میدهد. این انگیزه داخلی به طور مستمر آنها را تحریک میکند تا برای دستیابی به اهدافشان تلاش و کوشش کنند. افراد خودانگیخته معمولاً بهترین شیوههای مدیریت زمان را برای دستیابی به اهدافشان درک کرده و از زمان خود به بهترین نحو استفاده میکنند. این مهارت مدیریت زمان در تحقق اهداف حرفهای و شخصی آنها تأثیر مهمی دارد. خودانگیختگی به عنوان یک ویژگی کلیدی در دستیابی به موفقیتهای شخصی و حرفهای اهمیت زیادی دارد. این ویژگی، افراد را قادر میسازد تا با تعهد و انگیزه بیشتر به اهداف خود برسند و در مسیر رشد و پیشرفت قرار گیرند. کارن امانی به عنوان متخصص تحول در زندگی، در این مقاله به چند راهکار برای تقویت خودانگیختگی اشاره میکند.
پیدا کردن چرایی و دلیل محکم
پیدا کردن چرایی و دلیل کارها نقش مهمی در تقویت خودانگیختگی افراد دارد. بسیاری از ما انسانها انگیزه کافی برای کارها را نداریم چون چرایی و دلیل محکمی برای کارها نداریم. همچنین داشتن معنای زندگی، انگیزه درونی را شعله ور میکند. اگرچه زندگی پر از چالشها و پیچیدگیهاست، اما در صورت داشتن معنای زندگیِ شفاف، افراد به آنچنان قدرتی دست پیدا میکنند که حتی در میانه تاریکترین لحظات زندگی نیز، شعله امید در دلشان خاموش نمیشود. اگر جزو کسانی هستید که خیلی زود اهدافتان را فراموش یا رها میکنید، پیشنهاد میکنم یکبار برای همیشه برای هر هدف و کار مهم، چرایی و دلیل محکمی را بنویسید تا به ادامه دادن و تلاش متقاعد شوید. در روزهای بعد بارها و بارها این دلایل را مرور کنید تا دلسرد نشوید.
تقویت عملگرایی
در مسیر خودانگیختگی و توسعه فردی، عملگرایی به عنوان یکی از اصول اساسی برای دستیابی به اهداف و بهبود زندگی فردی، نقش بسیار مهمی ایفا میکند. در دنیای پرتنش امروزه، عملگرایی به عنوان یک رویکرد علمی و عملی برای دستیابی به اهداف مطلوب به شمار میرود. این اصل، بر اقدام و عمل به جای فکر کردن بیش از حد و ترس از شروع تمرکز دارد. در این راستا، عملگرایی به عنوان یک وسیله قدرتمند موجب تقویت اعتماد به نفس و افزایش انگیزه افراد در جهت دستیابی به اهداف شخصی و حرفهای استفاده میشود.
تونی رابینز در کودکی با بحران خانوادگی روبرو شد. با وجود چالشها، او تصمیم گرفت که از عملگرایی به عنوان یک ابزار برای تحول در زندگیاش استفاده کند. در دوران نوجوانی، او با مسایل مختلفی مانند مشکلات اموزشی و مالی مواجه بود، اما او تصمیم گرفت به جای فکر کردن به مشکلات، به دنبال راهحلهای عملی بگردد.
تونی رابینز با اعتقاد به قدرت عملگرایی، به شدت در مسیر خودانگیختگی حرکت کرد. او به عنوان یک نویسنده و سخنران مشهور شد و به هزاران نفر در سراسر جهان انگیزه و الهام داد. او نشان داد که با اتخاذ دیدگاه عملگرا، حتی در شرایط دشوار، میتوان به موفقیت دست پیدا کرد.
در این داستان، عملگرایی تونی رابینز به عنوان یک نقطه عطف در زندگیاش ظاهر میشود. او نشان داد که با تغییر نگرش از فقط فکر کردن به مشکلات و افزایش تشویش، به دنبال راهحلهای عملی و مثبت بودن، میتواند هر انسانی را به سمت رشد فردی و حرکت به سوی اهداف خود پیش ببرد. این داستانِ الهامبخش نشان میدهد که چگونه اعتقاد به قدرت عملگرایی میتواند در خودانگیختگی و دستیابی به موفقیت تاثیرگذار باشد.
رها کردن اورسینکینگ(overthinking)
در دنیای پر فراز و نشیب امروزی، تمایل به بیش از حد فکر کردن (overthinking) به یکی از چالشهای اساسی روزمره تبدیل شده است. زمانی که ذهن به فکر و تحلیل مداوم میپردازد، زنجیرههایی از استرس و اضطراب ایجاد میشوند که تأثیر منفی بسزایی بر روی خودانگیختگی افراد دارد. رها کردن این زنجیرهها میتواند یک مسیر جدید برای آزادی ذهنی ارائه دهد. فرآیند رها کردن فکر کردن بیش از حد، به انسان این امکان را میدهد که از تناقضات دائمی و اضطرابهای ناشی از تفکر مداوم رهایی پیدا کند. این اقدام، میزان انرژی مثبت افراد را افزایش داده و به فرد امکان میدهد تا با ذهن آزاد، به سوی خودانگیختگی و تعادل روانی حرکت کند.
تعهد به روتین
ایجاد روتین و تعهد به آن نقش مهمی در خودانگیختگی دارد. اجرای روتین در روزهای آغازین بسیار سخت اما هرچقدر که دوام بیاورید، آسانتر خواهد شد. زندگی همین است. نظم، امروز را سخت اما فردا را راحت میکند و بهانه، امروز را راحت و فردا را سخت میکند. شما هستید که باید انتخاب کنید. اجرای منظم روتین بمدت 3 تا 4 هفته، زندگی هر انسانی را متحول میکند. رویتن به فرد امکان میدهند تا به تدریج عادتهای مفید را در زندگی خود جا بیاندازد و سلامت جسمی و روحی خود را تقویت کند. روتینها، منابع قدرتمندی برای خودانگیختی، استمرار و اراده را فراهم میکنند. زمانی که فرد یک الگوی زندگی منظم، ثابت و قدرتمند را اجرا میکند، احساس لذت، ارزشمندی، امنیت و ایمان به خود در او افزایش مییابد که همین مساله به تقویت انگیزه و افزایش تمرکز در او کمک میکند.
پاداش به خود
پاداش به خود، یک سیگنال قدرتمند به ذهن فرد میفرستد که تلاش و کوشش او ارزشمند است. این احساس ارزشیابی، انگیزه و اشتیاق فرد را افزایش داده و او را به سمت تعیین هدفهای جدید و تحقق آنها هدایت میکند. پاداش به خود، یک عنصر کلیدی در ایجاد و تقویت خودانگیختگی است. زمانی که افراد به تدریج به هدفهای خود نزدیکتر میشوند و در کمال توجه به آنها دست پیدا میکنند، پاداش به عنوان یک نوع تایید و تشویق، انگیزه را حفظ میکند و این امر به پایداری و تداوم تلاشها کمک میکند.
پیروی از قانون آهسته و پیوسته
ضربالمثل معروفی هست که میگوید: رُم یکشبه ساخته نشد. در ادبیات پارسی هم میگوییم: رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود. همه این جملات یک راز موفقیت را به ما گوشزد میکند. مثل آجر دیر گرم و دیر سرد شوید. عجله نکنید. انجام دادن حجم کوچکی از کار بصورت روازنه و منظم، بهتر از شروع احساسی کارها با حجم بالا و خستگی و رها کردن بعد از چند روز هست. بتدریج حجم کارهای روزانه را افزایش دهید تا خسته و دلزده و ناامید نشوید. بطور مثال اگر هدف شما ورزش کردن هست، با روزانه یک دقیقه نرمش کردن شروع کنید. اگر بمدت یک ماه و هر روز فقط یک دقیقه نرمش کنید، کاری که همه بدون بهانه میتوانند انجام دهند، عزتنفس و اعتمادبهنفس و اراده شما به نحو چشمگیری افزایش پیدا میکند و بر همین اساس انگیزه کافی کسب میکنید تا زمان ورزش را در روزهای بعد افزایش دهید. این فقط یک مثال بود.
تقسیم کار به بخشهای کوچک
پدرم همیشه به ما میگفت، به انتهای کار نگاه نکنید تا از حجم بالای آن نترسید. تقسیم کار به بخشهای کوچک، به افراد این امکان را میدهد تا اهداف بزرگ را به چالشهای کوچکتر و قابل مدیریت تبدیل کنند و در عین حال، از انجام آن کارها نترسند. با طراحی مسیرهای دقیق و معین، افراد میتوانند گام به گام به سمت اهداف خود حرکت کنند و از خودانگیختگی بیشتری برخوردار باشند. هر بخش کوچک تکمیل شده، به عنوان یک کار یا پروژه انجام شده جلوه میکند و این تجربه مثبت، افراد را به تداوم تلاش و پیشروی ترغیب میکند. تقسیم کار به بخشهای کوچک افراد را از حالتهای احتمالی ترس، آشفتگی، درماندگی، عدم انگیزه و خستگی دور میکند. هر بخش که انجام میشود، با حس خوبی که در افراد ایجاد میکند، اشخاص یا سازمانها را به سمت ادامه کار و دستیابی به اهداف نهایی ترغیب و هدایت میکند.
به خودتان بیشتر توجه کنید
اختصاص زمان برای خود، همانند شارژ یک باتری، انرژی مثبت را به ذهن و جسم ما میرساند. این لحظات خودسازی، نه تنها برای استراحت و بازیابی انرژی مورد نیاز است، بلکه برای پیدا کردن تعادل و انگیزه و آرامش در زندگی نیز حائز اهمیت است. زمانی که به خودتان توجه میکنید در اشکال گوناگون، بواسطه حس خوبی که دریافت می کنید، خودانگیختگی و انگیزه مستمر برای ادامه دادن در شما ایجاد می شود تا با نگاه مثبت تر و سرشار از احساسات عالی به غلبه بر چالشها ادامه بدهید و انگیزه خود را از دست ندهید.
به آسمان آبی نگاه کنید، به غروب آفتاب نگاه کنید، خوراکی را که دوست دارید بخورید، گاهی به تنهایی به کافه و رستوران بروید، برای خودتان گل بخرید، ماجراجویی را به زندگی خود وارد کنید، کودک درون خودتان را تقویت کنید، از فعالیتهای روزمرهتان نیز لذت ببرید. مثلاً هنگام غذا خوردن، به طعمها و رایحهها توجه کنید، یا حتی در هنگام تمیز کردن خودرو یا خانه به جنبههای مثبت این کارها توجه کنید. تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید. شاید یک لحظه شگفتآوری که در طول روز داشتهاید، بتواند منبع انگیزه برای دیگران باشد.
پایاندادن به هر روز با تشکر از خود بخاطر کارها و لحظاتی که برای خود خلق کردهاید، نقطه آغاز فوقالعادهای برای شروع روز بعدی است. این نوع توجه به خودتان، موجب ایجاد یک چرخه مثبت از خودانگیختگی و انگیزه در زندگی شما میشود.
به خودتان ایمان داشته باشید
وقتی کسی به قدرت و تواناییهای خود اعتقاد دارد، این باعث ایجاد انگیزه و انرژی برای دستیابی به اهداف میشود. افراد با اعتماد به نفس بیشتر، در مواجهه با چالشها، از اعتماد به نفس به عنوان یک ابزار قدرتمند برای پیشبرد و تلاش مداوم بهره میبرند. به عبارتی هر چقدر اعتماد به نفس بالاتری داشته باشید، خودانگیختگی بیشتری خواهید داشت. اعتماد به نفس و خودانگیختگی دو جانبهاند که با هم تارنمایی برای دستیابی به یک زندگی پرمعنا ایجاد میکنند. اعتماد به نفس مناسب موجب میشود به راحتی دستاز اهداف خود برندارید و جا نزنید. زمانی که به خودتان ایمان داشته باشید، به انتخاب مسیری که دارید کمتر تردید خواهی داشت و همین مساله موجب میشود تا روی رسیدن به هدف تمرکز کنید.
تصویرسازی
تصویرسازی ذهنی یک فرآیند ذهنی است که افراد را به ایجاد تصاویر و نقاشیهای ذهنی از اهداف و آرزوهایشان هدایت میکند. این تصاویر قادرند نقش مثبتی در تعیین مسیر حرکت افراد به سمت خودانگیختگی و تحقق اهداف داشته باشند. تصویرسازی ذهنی با ایجاد تصاویر مثبت از خود و آینده، افراد را به سوی خودانگیختگی و انگیزه بیشتر برای دستیابی به اهدافشان هدایت میکند. این تصاویر، احساس قدرت، موفقیت و انجام کارها با انگیزه را تقویت میکنند و از جلبههای منفی دور میکنند. تصویرسازی ذهنی به عنوان یک ابزار قدرتمند در ایجاد خودانگیختگی و افزایش انگیزه افراد به یک زندگی پرمعنا کمک میکند. با ایجاد تصاویر مثبت و آرمانپردازانه در ذهن، افراد میتوانند با انرژی بیشتری به دنبال اهداف خود حرکت کنند و تجربه یک زندگی مثبت و پر از انگیزه داشته باشند. تصویرسازی از اهداف به شما انرژی و انگیزه لازم را میدهد تا برای اهدافی که شایستگی، توانمندی و مهارت لازم برای رسیدن به آنها را دارید تلاش کنید و به مسیر ادامه دهید.
داستان زندگی خود بر اساس آینده را بنویسید
به قول ناپلئون بناپارت، اگر بدانید به کجا میروی، خیلی جای دوری نخواهید رفت. رسالت و اهداف مشخص در زندگی به شما کمک میکند تا در طی زمان نه تنها انگیزه خود را از دست ندهید، بلکه با شوق و تلاش بیشتر به سمت هدف حرکت کنید. برای تقویت خودانگیختگی، در اسرع وقت، اینکه میخواهید زندگی شما در حوزههای مختلف از جمله شغل، خانواده، روابط، اجتماعی، درآمد و ثروت، توسعه فردی، فرهنگی و تندرستی چگونه باشد را بنویسید. بنویسید تا مقصد برای ذهن شما مشخص باشد تا بتواند روی آن تمرکز کند و راه درست را به شما نشان دهد.
همیشه در حال یادگیری باشید؛ متخصص باشید
هرچقدر در یک زمینه تخصص و مهارت بالاتری داشته باشید، احتمالا انگیزه بالاتری برای ادامه دادن خواهید داشت. برخی از افراد که مهارت بالایی در زمینه اهداف زندگی شان ندارند، براحتی ناامید میشوند و ما میدانیم که یکی از دلایل میتواند نداشتن مهارت و تخصص کافی باشد. بخشهایی از زمان روزانه را به یادگیری اختصاص دهید تا خودانگیختگی و شوق درونی شما شعلهور شود.
در میان انسانهای باانگیزه، توانمند و پرانرژی باشید
بودن در میان افراد با انگیزه، توانمند، و پرانرژی میتواند تأثیرات مثبت زیادی بر خودانگیختگی داشته باشد. در این محیط مثبت، افراد تحت تأثیر انگیزه و انرژی مثبت همدیگر قرار میگیرند که میتواند به شکلگیری یک چرخه مثبت از خودانگیختگی و انگیزه منجر شود. وجود افراد با انگیزه در یک گروه، میتواند انگیزه مشترک و تعهد به دست آوردن اهداف مشترک را افزایش دهد. افراد میتوانند از انرژی و انگیزه همدیگر بهرهمند شوند و این امر به تقویت اراده و خودانگیختگی آنها کمک کند. افراد با انگیزه و انرژی فراوان، قابلیت انتقال انرژی مثبت به دیگران را دارند. وجود انگیزه و توانمندی در گروه، میتواند همکاری و تعامل بیشتری را در میان افراد ایجاد کند. این همکاری ممکن است باعث دستیابی به اهداف مشترک و تعامل بیشتر در مسائل چالشبرانگیز شود.
از روزمرگی دوری کنید
گرفتار شدن در یک زندگی تکراری و انجام کارهای تکراری و خستهکننده روی انگیزه تاثیر منفی برجای خواهد گذاشت. هر روز یک کار شگفتانگیز انجام دهید. روزمرگی یکی از مهمترین خورهها و هرزدهندههای مهم انرژی و انگیزه در انسانها محسوب میشود. کارهای متفاوت انجام دهید، چالشهای کنترل شده در زندگی خود ایجاد کنید، مسیرهای متفاوت را امتحان کنید، متفاوت از قبل زندگی کنید، خوراک جدید امتحان کنید، ورزش جدید را شروع کنید، به دنبال دوستان جدید باشید، تفریح کنید، به کودک درون خود توجه کنید، از زمان حال استفاده کنید. هر کاری که روزمرگی را از شما دور کند برای تقویت اراده، پشتکار، داشتن انرژی و خودانگیختگی مفید است.
در کارتان غرق شوید
غرق شدن در کار یا به انگلیسی FLOW کمک میکند که افراد احساس تمرکز و تعامل کامل با فعالیت را تجربه میکنند. این تجربه خودانگیختگی و ارتقاء کیفیت زندگی را فراهم میکند. در زمانی که فرد غرق در کار هست، زمان فراموش خواهد شد و فرد، فقط و فقط روی کار تمرکز میکند. وقتی که فرد درگیر کاری است که به آن علاقه دارد و تواناییهایش را تا حداکثر اجرا میکند، استرس و اضطراب بهطور طبیعی کاهش مییابد. غرق شدن در کار باعث رهایی از نگرانیها و تمرکز بر روی فعالیت فعلی میشود. وقتی که کار به یک چالش جذاب تبدیل میشود، افراد از فرآیند لذت میبرند و همین مساله به خودانگیختگی و احساس پیشرفت و میل به ادامه دادن کمک میکند. افراد در حالت غرق در کار شدن، احساس میکنند که فعالیتی که در حال انجام آن هستند، اهمیت دارد و برایشان معنادار و ارزشمند است و بر همین اساس انگیزه میگیرند تا به آن فعالیت ادامه بدهند.
ورزش و نرمش کنید
تحقیقات نشان داده است که ورزش موجب افزایش تولید هورمونهای خوشحالی مانند اندورفین میشود. این هورمونها به تسکین استرس و افزایش احساس رضایت کمک میکنند. فعالیتهای ورزشی معمولاً منجر به کاهش سطوح استرس و اضطراب میشوند. این تاثیر مثبت ورزش بر سلامت روانی میتواند در افزایش خودانگیختگی تاثیرگذار باشد. ورزش کمک میکند تا راحتتر تمرکز کنید. میدانیم که عدم تمرکز و تشویش افکار، یکی از مهمترین دلایل کم شدن خودانگیختگی در افراد هست. توسعه فعالیتهای ورزشی، حتی نرمشهای به ظاهر سادهی روزانه، حس ارزشمندی و اعتماد به نفس فرد را افزایش میدهد و این افزایش اعتماد به نفس به تقویت خودانگیختگی در فرد کمک میکند. از همین امروز بصورت منظم ورزش کنید تا در مسیر رسیدن به اهداف و انجام کارها خیلی زود سرد نشوید و برای ادامه دادن انگیزه خود را حفظ کنید.
بهانهها را رها کنید
افراد زیادی را میشناسم که سالها هست که منتظر انگیزه و حمایت و تایید دوستان و خانواده هستند تا یک کار مهم را انجام بدهند و سالهاست که همین بهانه باعث شده تا هیچ تحولی در زندگی خودشان ایجاد نکنند. زندگی خود را به بهانهی نبود افراد انگیزهبخش متوقف نکنید. شما مسئول زندگی خود هستید. انتظار نداشته باشید دیگران ورزش کنند و شما لاغر شوید! تحول در زندگی و رسیدن به دستاوردهای عمیق با درد و سختی همراه است. انتخاب با شماست. بهانه قاتل انگیزه هست. بهانه یکی از مهمترین دلایل رها کردن اهداف در زندگی انسانها محسوب میشود. بهانه دشمن اراده هست. افراد بهانهجو معمولا اراده ضعیفی دارند. اگر بهانهجو هستید، بدانید و آگاه باشید که بهانهها تاکنون نتوانسته به شما کمک کند. تا بهانهها را رها نکنید، اتفاق جدیدی رخ نخواهد داد.
یکبار برای همیشه تصمیم بگیرید
یکی از مواردی که موجب سرد شدن افراد در راه رسیدن به اهدافشان میشود، شک کردن در مورد اهداف و هر روز فکر کردن به چرایی و درستی و یا نادرستی هدف و مسیر هست. پیشنهاد میکنم یکبار برای همیشه بر اساس مطالعه، تجربه، دانش خودتان و مشورت با متخصصین تصمیم بگیرید اما بعد از آن دیگر به چرایی و علت هدفتان فکر نکنید. فقط و فقط انجام بدهید. افرادی که اضطراب بالایی دارند بیشتر در این دام گرفتار میشوند. راهکار فقط و فقط این هست که پرونده ذهنی را یکبار برای همیشه ببندید و دیگر به آن فکر نکنید.
نویسنده: کارن امانی
درباره مدیریت
کارن امانی، استاد جامعهشناسی، بنیانگذار و مدرس موسسه سخنوری تیسفون، نویسنده، شاعر، سخنران، استاد ارتباطات، کارآفرین حوزه دانشبنیان، مدرس کارآفرینی و کوچ شخصی و سازمانی
نوشته های بیشتر از مدیریت
دیدگاهتان را بنویسید